İnsanlığın Dünya üzerinde müdahale etmediği neredeyse hiçbir şey kalmadı. Hayvanlardan tutun da bitkilere, denizlere, dağlara, taşlara, hatta maddenin yapı taşı olan atoma bile müdahale edebiliyoruz. Artık Dünya’yı aştık uzaya bile müdahale edebiliyoruz. Örneğin bu yılın Eylül ayında gerçekleşmesi planlanan NASA nın DART projesi var. Amaçları Dünyaya yaklaşacak olan bir asteroidin yönünü saptırmayı denemek. Uzay da aslında doğanın bir parçasıdır. İnsan da doğa ile mücadele edebilecek güce ulaşmıştır. Bunların kimi iyi olarak yorumlanır kimi de kötü olarak. Mesela nesli tükenmekte olan hayvanlar insanlık tarafından koruma altına alınıyor. Örneğin Leoparlar, çitalar, büyük pandalar, İki Beyaz gergedan ve daha bir çok hayvan neslinin tükenmesi tehlikesiyle ile karşı karşıya.
Az önce söylediğim cümlede bir şey fark ettiniz mi? İki Beyaz gergedan dışında saydığım diğer hayvanları çoğul olarak saydım. Çünkü beyaz gergedan sadece iki tane kaldı. Dünya üzerinde varlığı bilinen sadece iki beyaz gergedan kaldı. İkisi de koruma altında ve şöyle bir sorun var. İkisi de dişi.
2009 yılında Çek cumhuriyetindeki bir hayvanat bahçesinde bulunan 4 gergedan Kenya’daki bir koruma bölgesine nakledildi. Bu gergedanlardan ikisi erkekti. İsimleri Sudan ve Suni. Sudan’ın kızı Najin ve Najin’in dişi yavrusu Fatu’dan atalarının doğduğu topraklarda yeni bir soy üretmeleri bekleniyordu. Ancak erkek gergedanlardan Suni 2014 yılında daha yavrusu olmadan öldü. Sudan’ın kızı ve torunu olan iki dişi gergedanın da üreme yeteneğine sahip olmadığı öğrenildi. Suni dölleme çalışmaları da sonuç vermemişti. Dünya üzerindeki tek erkek Beyaz gergedan yaşının getirdiği hastalıklarla uğraşıyordu. 45 yaşındaydı. Bacakları iltihaplanmıştı, Ayağa kalkamaz oldu. Sağlık durumunu yakından izleyen veteriner ekibi Son erkek kuzey beyaz gergedanının acılarına son vermeye karar verdi ve 2018 yılında iğneyle uyutuldu.
Gergedanların koruma altında tutuldukları bölgede silahlı askerler görevlendirilmiş. Gergedanların boynuzları kaçak avcıların hedefi olmasın diye de kesilmiş. Silahlı birliği aşıpta bu gergedanın boynuzunu almaya nasıl bir kaçak avcı gelecekti o kısmı ben anlayamadım. Bu arada erkek ve dişi beyaz gergedanlardan alınan spermler ve yumurtalarla türün tekrar kurtulabileceği de düşünülüyormuş.
Sonuç olarak 21. Yy daki bilimin gücü Beyaz gergedanların neslini kurtarmaya yetmemişti.
Teknik olarak soyu artık tükenmiş diyebileceğimiz kuzey beyaz gergedanları gibi soyu tehlike altında olan siyah gergedanlar da var. Bu gergedanlar doğu ve güney afrikada yaşıyorlar ve soylarının tükenmesini önleme çalışmaları kapsamında sık sık yerleri değiştiriliyor. Yani bir bölgeden alınıp çevresindeki bir başka bölgeye konuluyor. Bunun sebebi de gen havuzunu karışık tutmak ve yasa dışı avların önüne geçmek. Bu yer değiştirme için ise kamyon kullanmak aklınıza gelebilir ancak bölge zor ulaşılan kırsal bir yer olduğu için helikopter tercih ediliyor.
Peki helikopter ile bir gergedan nasıl taşınır? Helikopterden aşağı halat sarkıtılır halata bir kafes bağlanır ve gergedanı kafesin içerisine koyup taşımak aklınıza gelebilir ancak havadayken gergedanın kafesteki dengesini sağlaması zor olacaktır. Hayvan sarsılabilir. Onun yerine bir sedye üzerine yan yatırılarakta taşınabilir diye düşünebilirsiniz. Daha öncesinde zaten böyle yapılıyormuş ancak Akademik bir dergi olan “Yaban hayatı hastalıkları dergisi” nde yayınlanan bir araştırma, gergedanların ayaklarından ters bir şekilde bağlanarak taşınmasının, hayvanın sağlığı açısından çok daha iyi bir taşıma yöntemi olduğunu önermiş.
Cornell üniversitesinde öğretim görevlisi ve bu çalışmanın ilk yazarı olan Dr. Robin Radcliffe, "Gergedanları ayaklarından askıya almanın düşündüğümüzden daha güvenli olduğunu bulduk" demiş. Ancak araştırmacılar bu sefer gergedana verilen güçlü uyuşturucuların, baş aşağı durmasından kaynaklanacak beklenmeyen tetiklenmelere neden olabileceğinden korktular. Daha önce yer değiştirilmemiş 12 gergedanı iki farklı konumda uyutarak helikopterle yerlerini değiştirdiler. Korkulan tetiklemeler meydana gelmedi. Hatta gergedanların akciğer fonksiyonları için ayaklarından ters şekilde yer değiştirme işleminin yapılmasının daha sağlıklı olacağı bu deney sonucu belgelenmiş oldu.
Dünya üzerinde soyu tükenmiş belki de milyonlarca tür vardır. Örneğin hepimizin bildiği dinazorlar. Bazı araştırmalar onları Dünya’ya çarpan büyük bir gök taşının yok ettiğini söyler. Bir doğa olayı, bir türü yok etmiştir. Sanki doğanın bir parçası değiliz gibi, insanların yaptıkları insanlık tarafından doğa olayı olarak görülmez. Bir meteorun yok ettiği doğa olayıdır. İnsanın yok ettiği ise katliamdır. Beyaz gergedanların türünün son bulmasının tüm suçlusu insanlık mıdır bilemem. Ancak şunu biliyorum ki doğa da bir gün biz insanlığın neslini tüketecektir.
KAYNAKÇA
https://www.eurekalert.org/news-releases/802286 Gergedanları taşımak için baş aşağı bir yol
http://www.rhinoresourcecenter.com/pdf_files/144/1448251151.pdf nambia da asılı gergedanlar
http://www.rhinoresourcecenter.com/index.php?s=1&act=pdfviewer&id=1448251151&folder=144
https://twitter.com/OlPejeta/status/970996543435296769?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E970996543435296769%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.independentturkish.com%2Fnode%2F332301 Ol peteja Sudan hakkında bilgilendirmeler
Yorumlar
Yorum Gönder